Zgodnie z Ustawą z dnia z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób (...), w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Przemoc w rodzinie występuje we wszystkich grupach społecznych niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej, rzadko bywa jednorazowym incydentem – jeżeli nie zostanie podjęte stanowcze działanie wobec sprawcy przemoc się powtórzy.
Cechy charakterystyczne przemocy
- intencjonalność – jest zamierzonym działaniem człowieka, ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie osoby,
- nierówność sił – w relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą, ofiara jest słabsza, a sprawca silniejszy,
- naruszanie praw i dóbr osobistych – sprawca wykorzystuje swoją przewagę i narusza podstawowe prawa ofiary (prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku),
- powodowanie cierpienia i bólu – sprawca naraża zdrowie ofiary na poważne szkody, również zagrażające jej życiu, doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony.
Rodzaje i formy przemocy
Rodzaj |
Przykładowe formy zachowań |
fizyczna |
popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, spoliczkowanie, uszkodzenia ciała (zasinienia, zadrapania, krwawienia, oparzenia) |
psychiczna |
izolacja, wyzwiska, ośmieszanie, groźby, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów, krytykowanie, poniżanie, demoralizacja, ciągłe niepokojenie |
seksualna |
przedmiotowe traktowanie drugiej osoby w celu zaspokojenia własnych potrzeb seksualnych, zmuszanie do nieakceptowanych przez drugą osobę praktyk i zachowań seksualnych |
ekonomiczna |
uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie dostępu do wspólnych środków finansowych i dóbr materialnych, niezaspokajanie materialnych potrzeb rodziny |
zaniedbanie |
niezaspokajanie podstawowych potrzeb emocjonalnych i fizycznych przez opiekuna prawnego dziecka tj. odrzucenie emocjonalne dziecka, brak zainteresowania jego rozwojem, sytuacją życiową, problemami, a także stanem zdrowia, czy higieną, niezaspokajanie potrzeb żywieniowych i związanych z ubiorem |
W ramach ustawy osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:
- poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego,
- interwencji kryzysowej i wsparcia,
- ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby pokrzywdzonej,
- zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie,
- badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie (...)
PROCEDURA "NIEBIESKIE KARTY"
W przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy w rodzinie wszczynana jest procedura „Niebieskie Karty”. Podejmowanie interwencji w środowisku wobec rodziny dotkniętej przemocą odbywa się w oparciu właśnie o tę procedurę. Obejmuje ona ogół czynności realizowanych przez służby w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy domowej. Procedura wszczynana jest w sytuacji, gdy dany podmiot w toku prowadzonych czynności służbowych powziął podejrzenie stosowania przemocy wobec członków rodziny, w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem tego typu przemocy. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie nakłada obowiązek prowadzenia procedury "Niebieskie Karty" na przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, policji, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, oświaty i ochrony zdrowia.
Dokumentem wszczynającym procedurę i stwierdzającym podejrzenie występowania przemocy domowej jest formularz „Niebieska Karta - A”, który wypełniany jest przez przedstawiciela jednego z w/w podmiotów. Wszczęcie procedury poprzez wypełnienie formularza może odbyć się w różnych okolicznościach: podczas interwencji patrolu policyjnego w domu, w Ośrodku Pomocy Społecznej, podczas wizyty pracownika socjalnego w środowisku czy na przykład w szkole, do której uczęszcza dziecko. „Niebieska Karta - B”, która stanowi zbiór przydatnych informacji powinna być przekazana osobie doświadczającej przemocy po wypełnieniu części A. Elementami procedury „Niebieskie Karty” jest również cześć „Niebieska karta - C” oraz „Niebieska Karta - D”, które wypełniane są w toku podejmowania kolejnych czynności. Wypełnioną „Niebieską Kartę - A” przekazuje się Przewodniczącemu Zespołu Interdyscyplinarnego działającego na terenie Gminy Chrzanów. w ciągu 7 dni od daty jej wypełnienia.
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY I GRUPY ROBOCZE
Z procedurą „Niebieskie Karty” nierozerwalnie związana jest działalność Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup roboczych. Zespół Interdyscyplinarny to grupa specjalistów prezentujących różne dziedziny, współpracujących ze sobą w celu budowania lokalnego systemu wsparcia dla rodziny zgodnie z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz zsynchronizowania i wypracowania standardów współpracy przedstawicieli różnych grup zawodowych i społecznych pracujących i zajmujących się problematyką przemocy. Do pracy z konkretną rodziną powoływane są grupy robocze, w skład których wchodzą osoby bezpośrednio pracujące z konkretną rodziną lub znające jej sytuację.
Skład grup roboczych może zmieniać się w zależności od bieżącej sytuacji rodziny, potrzeb i działań. Zadaniem grupy roboczej jest opracowanie planu pomocy i taki podział zadań między jej członków, by praca z rodziną przyniosła jak najlepsze efekty. Głównym celem pracy przedstawicieli służb w ramach grup roboczych jest zatrzymanie zjawiska przemocy występującej w danej rodzinie.
Jeżeli jesteś osobą doznającą przemocy domowej:
- zgłoś się do Ośrodka Pomocy Społecznej,
- poinformuj dzielnicowego o doświadczaniu przemocy;
- gdy w Twoim domu dochodzi do awantur nie bój się wzywać Policję (poinformuj policjanta o doświadczaniu przemocy domowej);
- jeśli doznajesz przemocy fizycznej możesz zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu i poprosić o bezpłatne zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie;
- jeśli osoba stosująca wobec Ciebie przemoc nadużywa alkoholu możesz zgłosić ten problem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która mieści się w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Chrzanowie ul. Oświęcimska 9;
- masz prawo do złożenia na Policji lub w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez osobę, która krzywdzi Ciebie lub Twoją rodzinę
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2017 - 2021
PUNKT INFORMACJI, WSPARCIA I POMOCY
DLA OSÓB DOTKNIĘTYCH PRZEMOCĄ W RODZINIE
Na terenie Gminy Chrzanów funkcjonuje Punkt Informacji, Wsparcia i Pomocy Osobom Dotkniętych Przemocą w Rodzinie, który działa w ramach struktury organizacyjnej Ośrodka Pomocy Społecznej w Chrzanowie. Punkt zapewnia nieodpłatne, specjalistyczne usługi oraz wsparcie: psychologiczne, socjalne oraz prawne na rzecz osób i rodzin, znajdujących się w trudnej sytuacji kryzysowej, spowodowanej wystąpieniem przemocy domowej. Działania Punktu są nakierowane na pracę z osobami i rodzinami borykającymi się z problemem przemocy w rodzinie, które nie są w stanie rozwiązać trudnej sytuacji życiowej, wykorzystując własne środki i możliwości.
PORADNICTWO DLA OSÓB DOTKNIĘTYCH PRZEMOCĄ W RODZINIE
Poradnictwo psychologiczne – psycholog Aleksandra Kałużny
Tel. (32) 735-69-39
Poniedziałek godz. 12.00 – 16.00
Środa godz. 11.00 – 15.00
(Budynek nr 2 - I piętro, pokój nr 3)
Poradnictwo ds. przemocy domowej - Specjalista Pracy Socjalnej – Dorota Chamerska – Spyra
Tel. (32) 735-69-35
Wtorek godz. 13.00 – 15.00
(Budynek nr 2 - parter, pokój nr 3)
Poradnictwo ds. uzależnień i współuzależnień - Starszy Instruktor Terapii Uzależnień – Jerzy Matusik
Tel. (32) 735-69-14
Środa godz. 12.00 – 14.00
(Budynek nr 4, 6 - parter, pokój nr 12)
Poradnictwo socjalne – pracownik socjalny Patrycja Dorynek; pracownik socjalny Iwona Burek
Tel. (32) 735-69-35
Czwartek godz. 13.00 – 15.00
(Budynek nr 2 - parter, pokój nr 3)
Poradnictwo prawne
Tel. (32) 735-69-36
Piątek godz. 14.30 – 17.30
(Budynek nr 2 - I piętro, pokój 3)
GRUPY WSPARCIA
Grupa wsparcia dla osób doświadczających przemocy domowej
Czwartek godz. 8.00 – 10.00
Spotkania grup odbywają się w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Chrzanowie,
ul. Jagiellońska 4,
GDZIE SZUKAĆ POMOCY:
Ośrodek Pomocy Społecznej w Chrzanowie, ul. Jagiellońska 4 |
tel. (32) 735-69-00, (32) 735-69-01, |
Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla Osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie |
tel. (32) 735-69-35 |
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych |
tel. (32) 735-69-05 |
Komenda Powiatowa Policji w Chrzanowie, |
tel.: (32) 624 62 00, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. |
Prokuratura Rejonowa w Chrzanowie, |
tel. (32) 623 44 30, 623 49 17, 623 48 40, 623 47 72, 623 43 39; |